شیر سوپاپی
شیر سوپاپی که به آن گلوب ولو هم گفته می شود، از شیر سوپاپی برای قطع و وصل و تنظیم جریان استفاده می شود.
گونه‌ای از شیرهای صنعتی هستند که در آن یک دیسک که به شکل مخروط ناقص و یا نیم کره طراحی شده وظیفه کنترل جریان سیال را برعهده دارد. این دسته از شیرها در مسیرهایی عمدتا نصب می‌گردند که قرار است در این مسیر کار کنترل دبی جریان انجام پذیرد.
این شیرها بعلت حرکت غیر خطی سیال، مقاومت بیشتری را نسبت به انواع دیگر در برابر جریان از خود نشان می‌دهند.
شیر سوپاپی در دو نوع شیر سوپاپی بدنه چدن و شیر سوپاپی بدنه فولاد تولید می گردد. در شیر سوپاپی که دیسک به صورت یک دایره استوانه ای مخروطی از جنس استیل 304 می باشد که به استم متصل و با نشستن روی رینگ نشیمنگاه از جنس استیل 304 آببندی را به طور کامل انجام می دهد، سیال در شیر سوپاپی با 180 درجه چرخش نسبت به ورود سیال خروج می کنند.
از آنجا که مجرای عبور این شیرالات به صورت اس شکل می باشد، میزان افت فشار جریان در مقایسه با شیر الات دیگر بیشتر می باشد.
اما مزیتی که شیرالات سوپاپی دارند این است که این شیر الات در حالت نیمه باز کمتر آسیب می بینند.
این شیرالات در سایز های مختلف از 15 تا 200 میلی متر و بیشتر موجود بوده و تحمل فشارهای بالا تا 16 اتمسفر را دارا می باشد.
شیرالات چدنی با درصد کربن مختلف با استانداردهای بالا و کیفیت های جهانی معتبر تولید و عرضه می شود.
کاربرد شیر سوپاپی
- از شیر سوپاپی برای دمای کاری تا 300 درجه سانتیگراد استفاده می شود.
- برای سیال روغن داغ و بخار می توان از شیر سوپاپی فاراب (فولادی) استفاده کرد.
- تاسیسات حرارتی و برودتی و تهویه مطبوع
- تاسیسات پتروشیمی و پالایشگاه ها
در این نوع شیر حرکت سیال بطور معمول از پایین دیسک به سمت بالا می‌باشد. بهمین دلیل بر روی بدنه آن یک جهت نما (فلش) وجود دارد که جهت نصب را معین می‌نماید.
این شیرها قابلیت تنظیم جریان را دارا بوده و گاهی اوقات بمنظور قطع و وصل جریان (ON-OFF) نیز بکار برده می‌شوند. یک دیسک با مقطع دایره‌ای افقی، که بوسیله هندویل و ساقه شیر به سمت حلقه آب بندی افقی، رانده شده و یا از آن دور می‌شود، جریان سیال را کنترل می‌کند.
این شیرها در سه نوع مستقیم، مورب و عمودی تولید می شود.
شیر سوپاپی نوع مستقیم
این نوع از شیرهای سوپاپی رایج ترین انواع آن است. وزن آنها به نسبت انواع دیگر بیشتر است و سیال مسیر طولانی تری را در شیر می پیماید
به همین خاطر افت فشار بیشتری در این گونه از شیرهای سوپاپی ایجاد می شود که سبب هدر رفت انرژی سیال
و آزاد شدن آن به شکل صدا و نویز و لرزش است.
شیر سوپاپی نوع مورب
این گونه از شیرهای سوپاپی به دلیل هندسه ساده تر عبور جریان، از وزن و افت فشار کمتری برخوردار است.
خوردگی و سایش در کمترین میزان خود قرار دارد و بنابراین نویز و صدای کمتری در این شیرها ایجاد می شود.
تنها عیب این شیرها قرار گیری فرمان شیر به صورت مورب است که آن نیز با کمی جابجایی در نصب بر طرف می شود.
شیر سوپاپی نوع عمودی
این گونه از شیرهای سوپاپی محدود به فضاهایی هستند که مسیر ورودی به شیر و مسیر خروجی از شیر در حالت عمود نسبت به هم قرار دارند.