اندازه گیری دما به وسیله دما سنج گازی یا ترمومتر براساس تغییر در فشار یا حجم حباب انجام می شود. جنس حباب سنج گازی شیشه، چینی، کوارتز، پلاتین و یا پلاتین- ایردیم است جنس حباب سنج به گستره دمایی مورد استفاده از دماسنج بستگی دارد. یک فشار سنج یا مانومتر (manometer) جیوه ای به وسیله یک لوله مویین به حباب وصل می شود.
شرکت آلمانی ویکا (WIKA) یکی از معروف ترین سازندگان ابزار دقیق و تجهیزات کنترل پروسه در جهان است. تولیدات این شرکت شامل ابزار های اندازه گیری فشار، دما و ……. است . در حال حاضر شرکت ویکا شامل شبکه ای از صدها شرکت در بیش از 40 کشور جهان است. شرکت WIKA هم اکنون بزرگترین تولید کننده ابزارهای اندازه گیری دما و فشار در جهان می باشد. از معروف ترین تجهیزات مورد استفاده از این کمپانی در صنعت کشور میتوان به مانومتر و ترمومتر و ترانسمیترهای فشار اشاره نمود.
ترمومتر گاز اکچوئیتد ویکا مدل F73 منطبق با استاندارد EN 13190 طراحی و تولید شده است. این دماسنج با کیفیت، به طور خاص برای فرآیندهای پردازشی مناسب است. با توجه به اینکه ترمومتر گاز اکچوئیتد ویکا مدل F73 برای نصب در صنایع شیمیایی و پتروشیمی، نفت و گاز، نیروگاه‌ها طراحی شده است، متریال استنلس استیل در ساخت آن به کار رفته است.
کمپانی ویکا برای بهینه سازی این مدل جهت نصب در فرآیندهای مختلف، طول و کانکشن‌های متنوعی را در نظر گرفته است. حفاظت استاندارد ترمومتر گازی مدل F73 نرخ IP65 است و حتی در دماهای منفی در فضای آزاد نیز قابل نصب است. همچنین نصب این مدل بر روی فرآیندهایی با لرزش بالا، اگر محفظه داخلی آن با روغن پر شود، امکان پذیر است.
انواع ترمومتر گازی:
- دماسنج گازی با فشار ثابت
- دماسنج گازی با حجم ثابت
ترمومتر گازی با حجم ثابت:
در دماسنج های گازی با حجم ثابت، تغییرات ارتفاع جیوه طوری انجام می شود که سطح جیوه در سمت چپ همواره در تماس با نقطه شاخص باشد. مجموع فشار حاصل از ارتفاع h و فشار اتمسفر برابر فشار حباب گاز (P2) است. با تنظیم ارتفاع ستون جیوه حجم گاز ثابت نگه داشته می شود. این فضا رو فضای مرده یا حجم ثابت معروف است.
ترمومتر گازی با فشار ثابت:
نحوه عملکرد دما سنج گازی در فشار ثابت بدین گونه است که مقداری گاز در حجم مشخص و ثابتی قرار دارد و با استفاده از فشار سنج، فشار آن کنترل و اندازه گیری می شود. در حجم ثابت با افزایش دمای گاز، فشار آن نیز افزایش می یابد. با مدرج کردن به روش صحیح با اندازه گیری فشار هر لحظه دمای آن نیز به دست خواهد آمد.